Hầu hết phụ nữ sau sinh đều gặp phải hiện tượng rụng tóc, dù đây thường là tình trạng tạm thời nhưng vẫn gây lo lắng và ảnh hưởng đến sự tự tin của người mẹ. Hiện tượng rụng tóc sau sinh, còn được gọi là telogen effluvium, xảy ra khi một số lượng lớn sợi tóc chuyển từ giai đoạn phát triển (anagen) sang giai đoạn nghỉ ngơi (telogen) cùng một lúc. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này cũng như các yếu tố liên quan khác.
1. THAY ĐỔI NỘI TIẾT TỐ SAU SINH
1.1. Vai trò của estrogen trong quá trình mang thai
Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ sản sinh ra lượng estrogen cao. Nồng độ estrogen tăng cao có tác dụng kéo dài giai đoạn anagen – giai đoạn phát triển của tóc – giúp mái tóc trở nên dày đặc và bóng mượt. Đây là lý do tại sao nhiều bà bầu thường nhận thấy tóc của mình dày hơn và ít rụng hơn trong thời gian mang thai.
1.2. Sự sụt giảm đột ngột sau sinh
Ngay sau khi sinh, mức estrogen giảm đột ngột trở lại mức bình thường hoặc thậm chí thấp hơn, khiến nhiều sợi tóc chuyển nhanh chóng sang giai đoạn telogen. Khi đó, tóc rụng ra nhiều hơn so với bình thường. Hiện tượng này thường xuất hiện khoảng 3 đến 6 tháng sau sinh và dù có thể gây lo lắng, nhưng phần lớn phụ nữ sẽ thấy tình trạng tóc dần phục hồi sau một thời gian.
2. STRESS VÀ CĂNG THẲNG SAU SINH
2.1. Áp lực từ việc chăm sóc con cái
Sinh con là một trải nghiệm đầy cảm xúc, nhưng cũng đi kèm với không ít áp lực về thể chất và tinh thần. Những đêm mất ngủ, công việc chăm sóc trẻ sơ sinh và việc điều chỉnh cuộc sống mới có thể gây ra mức độ stress cao. Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng nồng độ hormone cortisol – một hormone gây stress, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến chu kỳ tóc và dẫn đến hiện tượng rụng tóc.
2.2. Tác động tâm lý đến sức khỏe tóc
Stress không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn tác động trực tiếp đến các quá trình sinh học trong cơ thể. Khi mức cortisol tăng, cơ thể có xu hướng ưu tiên dùng năng lượng để đối phó với căng thẳng thay vì nuôi dưỡng sợi tóc, dẫn đến tóc yếu và dễ gãy.
3. THIẾU HỤT DINH DƯỠNG
3.1. Nhu cầu dinh dưỡng sau sinh
Cơ thể của người mẹ sau sinh cần rất nhiều năng lượng để phục hồi và đáp ứng nhu cầu cho việc cho con bú. Nếu chế độ ăn uống không đủ dinh dưỡng, việc thiếu hụt các vitamin và khoáng chất thiết yếu như sắt, kẽm, vitamin D và protein có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của tóc.
3.2. Ảnh hưởng của thiếu sắt và các khoáng chất
Nhiều phụ nữ sau sinh gặp phải tình trạng thiếu sắt do mất máu trong quá trình sinh nở. Thiếu sắt làm giảm khả năng cung cấp oxy cho các nang tóc, dẫn đến sự suy yếu và rụng tóc. Bên cạnh đó, thiếu hụt các vitamin và khoáng chất khác cũng góp phần làm giảm khả năng tái tạo sợi tóc và làm cho tóc trở nên khô, dễ gãy.
4. SỰ THAY ĐỔI TRONG CHU KỲ TÓC
4.1. Hiểu về chu kỳ tóc
Mái tóc của chúng ta trải qua ba giai đoạn chính:
- Anagen (Phát triển): Giai đoạn mà tóc phát triển mạnh mẽ.
- Catagen (Chuyển tiếp): Giai đoạn chuyển tiếp ngắn giữa anagen và telogen.
- Telogen (Nghỉ ngơi): Giai đoạn nghỉ ngơi, sau đó sợi tóc sẽ rụng và thay thế bằng sợi tóc mới.
4.2. Sự gián đoạn sau sinh
Sau sinh, do sự thay đổi đột ngột của nội tiết tố, nhiều sợi tóc chuyển sang giai đoạn telogen cùng lúc, gây ra hiện tượng rụng tóc rầm rộ. Dù đây là một phản ứng tự nhiên của cơ thể, nhưng nó khiến mái tóc trông thưa và không đều trong một thời gian ngắn.
5. YẾU TỐ DI TRUYỀN VÀ TIỀN SỬ
5.1. Di truyền có ảnh hưởng đến mức độ rụng tóc
Không chỉ do yếu tố nội tiết và môi trường, di truyền cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu trong gia đình có người mẹ hoặc chị em gặp tình trạng rụng tóc sau sinh, khả năng bạn cũng sẽ gặp phải vấn đề tương tự có thể cao hơn.
5.2. Lịch sử sức khỏe tóc
Ngoài yếu tố di truyền, tiền sử về các vấn đề sức khỏe liên quan đến tóc trước khi mang thai cũng có thể ảnh hưởng đến tình trạng rụng tóc sau sinh. Những phụ nữ có lịch sử bị rụng tóc, hư tổn tóc do sử dụng hóa chất hoặc các yếu tố môi trường có thể có nguy cơ cao hơn khi đối mặt với sự thay đổi nội tiết sau sinh.
6. CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN KHÁC
6.1. Rối loạn tuyến giáp
Một số phụ nữ sau sinh có thể gặp phải các vấn đề về tuyến giáp như viêm tuyến giáp sau sinh hoặc cường giáp/tụt giáp. Rối loạn tuyến giáp ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và có thể gây ra tình trạng rụng tóc nặng.
6.2. Sử dụng một số loại thuốc
Một số loại thuốc được sử dụng trong giai đoạn sau sinh, chẳng hạn như thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm, hoặc thuốc điều chỉnh nội tiết, có thể có tác dụng phụ gây rụng tóc. Nếu nghi ngờ thuốc gây ra vấn đề, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương án thay thế phù hợp.
KẾT LUẬN
Rụng tóc sau sinh là hiện tượng khá phổ biến và đa phần chỉ là tạm thời. Sự thay đổi đột ngột của nội tiết tố sau khi sinh, kết hợp với stress, thiếu hụt dinh dưỡng, yếu tố di truyền và các vấn đề liên quan đến sức khỏe khác đều góp phần vào tình trạng này. Hiểu rõ các nguyên nhân giúp phụ nữ có thể chủ động điều chỉnh lối sống, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và áp dụng các biện pháp chăm sóc tóc đúng cách để hỗ trợ quá trình phục hồi. Nếu tình trạng rụng tóc không cải thiện sau vài tháng hoặc trở nên nghiêm trọng, việc tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa da liễu là rất cần thiết để có giải pháp điều trị phù hợp.
THE CHEUDA VIỆT NAM
Hotline: 083.719.7197
Địa chỉ: 42 P. Trần Kim Xuyến, Yên Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội.